Luật Kinh doanh Bất động sản đã được sửa đổi và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025. Một điểm quan trọng của sự sửa đổi này là quy định rằng các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải thực hiện giao dịch thông qua ngân hàng.
Theo Điều 48 của Luật này, việc thanh toán trong giao dịch bất động sản và dự án bất động sản phải tuân thủ quy định của pháp luật và được thỏa thuận trong hợp đồng.
Cụ thể, chủ đầu tư dự án và các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản sẽ nhận tiền thanh toán từ khách hàng thông qua tài khoản mở tại tổ chức tín dụng trong nước hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
Tuy nhiên, đối với các trường hợp cá nhân kinh doanh bất động sản có quy mô nhỏ, tổ chức, hoặc cá nhân bán nhà ở hoặc các công trình xây dựng không nhằm mục đích kinh doanh, không bắt buộc thanh toán qua ngân hàng.
Trước đó, tình trạng mua bán bất động sản với giá kê khai trên hợp đồng thấp hơn giá chuyển nhượng thực tế (gọi là “hai giá”) đã trở nên phổ biến. Mặc dù các cơ quan chức năng đã xử lý nhiều trường hợp khai giá không đúng để trốn thuế, tuy nhiên, tình trạng này vẫn chưa được kiểm soát một cách triệt hạ.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), ông Lê Hoàng Châu, cho biết rằng việc thực hiện giao dịch ngoài hợp đồng bằng hình thức kê khai hai giá trong bất động sản là một hành vi vi phạm pháp luật về thuế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, người mua nhà thường chấp nhận điều này để tránh việc phải đóng thuế từ số tiền ngoài hợp đồng, hỗ trợ chủ đầu tư trốn thuế.
Ông Châu cũng lưu ý rằng cả khách hàng và doanh nghiệp thường chỉ xem xét lợi ích ngắn hạn mà không nhận ra hậu quả dài hạn của việc này, góp phần làm cho thị trường bất động sản trở nên thiếu minh bạch.
Gần đây, để kiểm soát tình trạng trốn thuế trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã đề xuất cho Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan công an ở các địa phương hợp tác với các cơ quan thuế để xử lý nghiêm các giao dịch có dấu hiệu trốn thuế. Bộ Tài Chính cũng đề xuất hướng dẫn người dân và doanh nghiệp kê khai giá thực tế trong hợp đồng công chứng để tính thuế theo quy định của pháp luật.
