Trên thị trường chứng khoán, sức mạnh của tin đồn có thể lan truyền giống như một chuỗi domino, không chỉ tác động đến doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến nhiều nhà đầu tư và các doanh nghiệp khác liên quan. Hiệu ứng chuỗi này có thể kéo dài một cách khó lường.
Một ví dụ điển hình là một mã cổ phiếu giảm sàn liên tiếp trong 4 phiên giao dịch từ ngày 21 đến 26/10 sau khi có tin đồn về quy mô tư vấn và bảo lãnh phát hành trái phiếu. Mặc dù doanh nghiệp đã lên tiếng làm rõ rằng họ tuân thủ đầy đủ các chuẩn mực cả trong nước và quốc tế, nhưng giá cổ phiếu vẫn không thể phục hồi.
Theo ông Điêu Ngọc Tuấn, Giám đốc Quản trị, Pháp chế và Tuân thủ VNDIRECT, “Trao đổi, đối thoại, thông cáo báo chí phần nào trấn an tâm lý nhà đầu tư. Tuy nhiên, trong bối cảnh tổng thể, chỉ một doanh nghiệp không thể giải quyết hết vấn đề, mà cần có định hướng chung.”
Cũng có trường hợp như Công ty CP Thế giới di động, cổ phiếu của họ giảm điểm liên tục từ ngày 28/10 trở đi sau khi xuất hiện tin đồn không đúng sự thật về các khoản đầu tư ngắn hạn của doanh nghiệp trên một số hội nhóm mạng xã hội.
Ông Đặng Thanh Phong, Phụ trách Truyền thông Công ty CP Thế giới di động, cho biết: “Những thông tin sai lệch như vậy không chỉ làm xáo trộn hoạt động của công ty, ảnh hưởng đến niềm tin của cổ đông và đối tác, mà còn gây ra sự hoang mang trong nội bộ công ty.”
Với thị trường chứng khoán nơi 90% dòng tiền thuộc về các nhà đầu tư cá nhân và ít công cụ phân tích chính thống, tin đồn không chính xác tạo ra hiệu ứng tâm lý đám đông và có tác động lớn đến thị trường chung.
Theo ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty CP Chứng khoán Nhất Việt: “Khi cổ phiếu bị bán quá nhiều, thậm chí cả chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư lớn nhất của doanh nghiệp đó cũng bị bán ra trên thị trường. Tin đồn có thể lan truyền giống như hiệu ứng domino, nhưng khác ở chỗ là chưa ai có thể đoán trước chiếc domino cuối cùng sẽ ở đâu.”
Để ngăn chặn tác động tiêu cực của tin đồn trên thị trường, vai trò của mỗi nhà đầu tư trở nên quan trọng. Ông Nguyễn Duy Khoa, một nhà đầu tư cá nhân có gần 20 năm kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán, chia sẻ: “Bản thân tôi hàng ngày nhận hàng chục thông tin tin đồn từ ngoài thị trường. Tôi lọc thông tin và chỉ xem những tin có căn cứ, bỏ qua những tin không chính thống và không chứng minh được. Điều quan trọng là cách ta xử lý thông tin.”
Với những nhà đầu tư trẻ, việc tạo nền tảng kiến thức vững vàng và sử dụng công cụ phân tích là quan trọng. Ông Nguyễn Khánh, một nhà đầu tư, nêu rõ: “Để xác định xem tin đồn có khả năng xảy ra và ảnh hưởng như thế nào đến doanh nghiệp, chúng ta cần hiểu về bản chất kinh doanh của họ. Nếu chỉ tin vào thông tin tiêu cực mà không có căn cứ, có thể gây ra hiệu ứng dây chuyền lớn cho thị trường.”
Để ngăn chặn thông tin giả mạo và sai sự thật trên các mạng xã hội, các cơ quan chức năng đang tăng cường kiểm tra, xác minh, điều tra và truy vết. Công việc này cũng bao gồm việc tận dụng công nghệ để phát hiện nguồn phát tán thông tin vi phạm và xử lý các hành vi vi phạm kịp thời.
Ông Lê Thị Việt Nga, Chánh Thanh tra của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, nêu rõ: “Chúng tôi khuyến nghị các nhà đầu tư không đưa thông tin chưa được kiểm chứng lên mạng xã hội, vì điều này vi phạm quy định của nhà nước và sẽ bị xử lý theo quy định. Nếu thông tin giả mạo gây thiệt hại lớn cho tổ chức cá nhân, có thể bị xử lý hình sự.”
Trong bối cảnh này, tạo điều kiện để các doanh nghiệp thường xuyên trao đổi thông tin với cổ đông và đối tác trở thành điểm mạnh để chống lại tin đồn. Ông Trần Minh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần chứng khoán Smart Invest, cho biết: “Công ty nên có những buổi công bố, trao đổi thông tin với cổ đông và đối tác về các thông tin trên thị trường. Điều này giúp cải thiện sự minh bạch và giúp nhà đầu tư hiểu rằng những tin đồn đó là không có căn cứ.”
Tóm lại, để khắc phục tình trạng tin đồn trên thị trường chứng khoán, cần có sự tinh tế và cảnh giác từ phía nhà đầu tư, cùng với sự minh bạch và truyền thông đúng đắn từ phía các doanh nghiệp. Điều này có thể giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của tin đồn và làm cho thị trường trở nên ổn định hơn.