Việt Nam Trong Cuộc Đua Công Nghiệp Chip Toàn Cầu: Sẵn Sàng và Hấp Dẫn

Screenshot 3 10Cuối tuần vừa qua, Câu lạc bộ Ái Việt, một tổ chức hỗ trợ các nhà khoa học trẻ người Việt học tập và làm việc ở nước ngoài với mong muốn góp phần vào sự phát triển của đất nước, đã tổ chức cuộc thảo luận với chủ đề “Việt Nam trong bối cảnh cuộc đua công nghiệp chip toàn cầu.” Cuộc thảo luận này đã được diễn ra trong bối cảnh công nghiệp chip đang trở thành một chủ đề nóng bỏng trên toàn thế giới.

Chúng tôi đã lắng nghe những bài thuyết trình đầy giá trị từ chuyên gia chính trị quốc tế Phạm Vũ Thiều Quang và tiến sĩ trong lĩnh vực bán dẫn Nguyễn Trần Thuật, họ đã trình bày một cái nhìn tổng quan về tình hình hiện tại và đưa ra những ý kiến thảo luận sâu sắc và độc đáo.

Thị trường bán dẫn thế giới đã trải qua một sự tăng trưởng ấn tượng trong thập kỷ gần đây, đạt mức 600 tỷ USD vào năm 2022 và dự kiến sẽ đạt 1.200 tỷ USD vào năm 2030. Ngành công nghiệp chip không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác mà còn chiếm đến 50% của GDP toàn cầu.

Cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19 và sự cạnh tranh giữa các nước lớn đã đánh đứt chuỗi cung ứng và gây ra tình trạng thiếu chip trên toàn cầu. Điều này đã thúc đẩy Mỹ thông qua đạo luật về chip vào tháng 8 năm 2022, giới hạn xuất khẩu công nghệ tiên tiến sang Trung Quốc, thúc đẩy sản xuất bán dẫn trong nước, và mời các hãng gia công chip lớn như TSMC đến Mỹ để xây dựng nhà máy và đào tạo công nhân lành nghề từ Đài Loan.

Cuộc đua chip hiện tại đang làm suy giảm doanh thu của nhiều công ty lớn trong lĩnh vực này, chẳng hạn như Nvidia, trên thị trường Trung Quốc. Các biện pháp trả đũa của Trung Quốc có thể gây thiệt hại cho các công ty này, đặc biệt là trong việc tuyển dụng tài năng công nghệ và công nhân lành nghề ở Trung Quốc.

Công nghiệp bán dẫn đã phát triển mạnh mẽ từ năm 1957 và tuân theo định luật “Moore and more” dựa trên dự đoán rằng số lượng bóng bán dẫn trên một chip sẽ tăng gấp đôi mỗi hai năm. Mỹ đang dẫn đầu trong việc nghiên cứu và sản xuất, trong khi Trung Quốc và Hàn Quốc đứng sau. Nhật Bản, sau một thời gian bất đắc dĩ, đang lên kế hoạch tái tham gia cuộc đua này vào năm 2027 với phát minh dự kiến sẽ làm sôi động thị trường. Đài Loan tập trung vào sản xuất và đã chiếm lĩnh 90% thị trường sản xuất chip tiên tiến.

Việt Nam đã có kinh nghiệm tham gia sản xuất linh kiện bán dẫn xuất khẩu vào khối Đông Âu từ năm 1980. Mặc dù sau đó các hoạt động này tạm thời bị ngừng lại, nhưng các nhà khoa học bán dẫn Việt Nam không bao giờ từ bỏ. Họ đã chuyển hướng đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực này. Hiện nay, đã có khoảng 30 công ty bán dẫn hàng đầu trên thế giới mở cơ sở sản xuất tại Việt Nam, mặc dù quy mô còn nhỏ.

Dựa trên tình hình hiện tại, chúng tôi cho rằng Việt Nam cần chuẩn bị thật kỹ lưỡng để tham gia cuộc đua công nghiệp chip toàn cầu. Điều này bao gồm:

Thứ nhất, tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ, bao gồm các ngành phụ trợ cho công nghiệp bán dẫn.

Thứ hai, tạo điều kiện thuận lợi, bao gồm cả đất đai, để thu hút các tập đoàn lớn trong ngành công nghiệp chip chuyển đến Việt Nam.

Thứ ba, đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có kiến thức và kỹ năng để tham gia vào các quá trình nghiên cứu và sản xuất cần thiết cho công nghiệp bán dẫn.

Chúng ta cũng cần tìm kiếm những “ngách” thị trường, những cơ hội mà các đại gia có thể bỏ qua, như tiến sĩ Nguyễn Trần Thuật và đồng nghiệp đã tìm ra cách sáng tạo để tiết kiệm chi phí trong sản xuất chip ảnh nhiệt.

Tóm lại, lợi thế lớn nhất của Việt Nam trong thời điểm hiện tại là sẵn sàng và hấp dẫn để tham gia vào cuộc đua công nghiệp chip toàn cầu, và để các tập đoàn lớn lựa chọn Việt Nam.