Việt Nam đang trên con đường chuyển mình thành quốc gia công nghiệp hiện đại với mục tiêu phát triển bền vững và tăng trưởng xanh. PGS Vũ Minh Khương từ Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát và kiềm chế những rủi ro chiến lược như “Con Voi đen” và “Thiên Nga đen” để bảo vệ nền kinh tế.
Tăng Trưởng Xanh – Chìa Khóa cho Tương Lai
Việt Nam đã cam kết chuyển đổi sang một nền kinh tế ít carbon hơn, tuần hoàn và bao trùm hơn. Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông tại Diễn đàn Quốc gia về Phát triển bền vững Việt Nam năm 2023 đã mô tả tăng trưởng xanh như chìa khóa không chỉ đạt được thịnh vượng kinh tế mà còn đảm bảo bền vững môi trường và công bằng xã hội.
Công Cuộc Chuyển Đổi và Thách Thức
Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với các xu hướng như tự động hóa, đổi mới sáng tạo và già hóa dân số, Việt Nam cần tái phân bổ lao động giữa các khu vực, đòi hỏi phải nâng cao kỹ năng cho người lao động, đặc biệt là những người ở khu vực khó khăn, người già và người có trình độ thấp.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ được coi là động lực chính trong quá trình chuyển đổi xanh này, tuy nhiên, chúng đối mặt với nhiều rào cản về đầu tư công nghệ xanh và khả năng tiếp cận kiến thức cũng như tài chính.
Rủi Ro Chiến Lược: Con Voi Đen và Thiên Nga Đen
PGS Vũ Minh Khương đã chỉ ra hai loại rủi ro chiến lược mà Việt Nam cần phải đối mặt. “Thiên Nga Đen” đề cập đến các biến cố lớn trên thế giới như chiến tranh, thiên tai và dịch bệnh có thể làm lung lay nền kinh tế. “Con Voi Đen”, mặt khác, liên quan đến các rủi ro nội tại như tham nhũng và vấn đề tín dụng, cần được kiểm soát chặt chẽ để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phát triển kinh tế.
Cách Mạng 4.0 và Tiến Trình Toàn Cầu
GS Khương nhấn mạnh rằng Cách mạng 4.0 đang là xu hướng chủ đạo trên thế giới, đặc biệt là với sự phát triển của năng lượng xanh. Việt Nam có cơ hội lớn trong cuộc chuyển đổi này để không chỉ thích nghi mà còn trở thành người dẫn đầu trong khu vực, tiến tới mục tiêu đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050, một cam kết lịch sử mang tính bước ngoặt.
Tầm Nhìn Tương Lai và Vai Trò Của Công Nghệ
Trong kỷ nguyên 5.0, Việt Nam cần phát triển với tư duy chủ động, sẵn sàng tham gia vào những thay đổi to lớn, định hình lại cả xã hội dựa trên công nghệ và trí tuệ. Tầm nhìn này không chỉ hướng tới lợi ích kinh tế mà còn đảm bảo rằng các yếu tố nhân bản của con người được ưu tiên, hướng tới một hành tinh xanh và bền vững hơn.
