Cổ tức, theo định nghĩa, là phần lợi nhuận mà một công ty chia sẻ với các cổ đông của mình từ hoạt động kinh doanh của công ty. Đây là một trong những yếu tố thu hút nhà đầu tư, đặc biệt là những ai tìm kiếm nguồn thu nhập thụ động từ thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, một hiện tượng thường thấy trong khi cổ tức được chia ra là giá cổ phiếu lại giảm ngay sau ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ). Vậy tại sao lại có hiện tượng này và thực sự, việc nhận cổ tức có mang lại lợi ích hay hại cho nhà đầu tư? Cùng tìm hiểu qua bài viết này.
Cổ Tức Là Gì?
Trước khi đi sâu vào câu hỏi tại sao giá cổ phiếu lại giảm khi chia cổ tức, chúng ta cần hiểu rõ hơn về khái niệm cổ tức. Cổ tức là phần lợi nhuận mà công ty quyết định chia cho các cổ đông, có thể dưới dạng tiền mặt hoặc cổ phiếu. Việc chia cổ tức giúp các cổ đông nhận được một phần của lợi nhuận công ty, tạo động lực cho họ tiếp tục nắm giữ cổ phiếu của công ty.
Tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp đều chia cổ tức đều đặn. Việc chia cổ tức có thể thay đổi tùy vào tình hình tài chính và chiến lược phát triển của công ty.
Ngày Giao Dịch Không Hưởng Quyền Là Gì?
Để hiểu rõ hơn tại sao giá cổ phiếu lại giảm khi chia cổ tức, chúng ta cần phải biết về ngày giao dịch không hưởng quyền. Ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ) là ngày mà cổ đông không còn quyền nhận cổ tức từ công ty. Vào ngày này, cổ phiếu sẽ được điều chỉnh giảm tương ứng với giá trị cổ tức mà công ty sẽ trả.
Ví dụ, nếu một công ty thông báo chia cổ tức bằng tiền mặt là 1.000 đồng cho mỗi cổ phiếu, thì vào ngày GDKHQ, giá cổ phiếu sẽ giảm tương ứng 1.000 đồng so với ngày trước đó. Nếu cổ phiếu trước ngày GDKHQ có giá 20.000 đồng, thì vào ngày GDKHQ, giá cổ phiếu sẽ giảm xuống còn 19.000 đồng.
Tại Sao Giá Cổ Phiếu Giảm Khi Chia Cổ Tức?
Đây chính là câu hỏi mà nhiều nhà đầu tư thắc mắc. Nguyên nhân cơ bản của hiện tượng này là do khi doanh nghiệp chia cổ tức, tài sản của công ty giảm đi một phần tương ứng với số tiền đã chi trả cho cổ đông. Tuy nhiên, tổng giá trị của doanh nghiệp không thay đổi.
Cụ thể, khi công ty trả cổ tức, một phần lợi nhuận hoặc tài sản của công ty được phân phối cho cổ đông. Điều này dẫn đến việc giá trị tài sản ròng của công ty giảm. Mặc dù các cổ đông sẽ nhận được cổ tức, nhưng giá trị của công ty và giá cổ phiếu lại bị điều chỉnh xuống để phản ánh sự thay đổi này.
Chia Cổ Tức Tiền Mặt và Cổ Phiếu – Phân Tích Chi Tiết
- Chia Cổ Tức Tiền Mặt:
Đây là hình thức phổ biến nhất, trong đó công ty trả cổ tức bằng tiền mặt trực tiếp vào tài khoản chứng khoán của cổ đông. Tuy nhiên, tỷ lệ cổ tức được tính trên mệnh giá cổ phiếu (10.000 đồng/cổ phiếu) chứ không phải trên giá thị trường.
Ví dụ, một cổ phiếu của Techcombank có giá thị trường khoảng 46.000 đồng, nhưng nếu công ty công bố chia cổ tức với tỷ lệ 15%, tức là 1.500 đồng cho mỗi cổ phiếu. Khi công ty thanh toán cổ tức, tài sản của công ty sẽ giảm đi một khoản tương ứng với số tiền chia cổ tức, khiến giá cổ phiếu điều chỉnh giảm.
- Chia Cổ Tức Bằng Cổ Phiếu:
Cổ phiếu sẽ được phát hành thêm hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ để chia cho cổ đông. Hình thức này dẫn đến việc tăng số lượng cổ phiếu lưu hành, nhưng không làm thay đổi giá trị tài sản của công ty. Mặc dù bạn nhận được thêm cổ phiếu, nhưng giá trị của mỗi cổ phiếu mới sẽ giảm vì tổng tài sản của công ty không thay đổi.
Ví dụ, nếu bạn đang sở hữu 100 cổ phiếu với giá 20.000 đồng mỗi cổ phiếu và công ty chia cổ tức với tỷ lệ 15%, bạn sẽ nhận thêm 15 cổ phiếu. Tuy nhiên, giá mỗi cổ phiếu mới sẽ giảm xuống còn 16.667 đồng. Tổng tài sản của bạn sẽ không thay đổi, chỉ có số lượng cổ phiếu tăng lên.
Lợi Ích và Hạn Chế Của Việc Nhận Cổ Tức
- Lợi Ích:
- Thu nhập thụ động: Cổ tức cung cấp nguồn thu nhập thụ động cho các nhà đầu tư, đặc biệt là những người tìm kiếm lợi nhuận từ việc nắm giữ cổ phiếu lâu dài.
- Cổ tức là dấu hiệu của sự ổn định: Các công ty chia cổ tức đều đặn thường là những công ty ổn định, có lãi và có khả năng duy trì phát triển lâu dài.
- Hạn Chế:
- Giảm giá cổ phiếu: Như đã đề cập, việc nhận cổ tức có thể khiến giá cổ phiếu giảm xuống, điều này có thể gây bất lợi cho nhà đầu tư nếu họ không hiểu rõ nguyên lý này.
- Không tăng trưởng tài sản: Với việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu, tổng tài sản của nhà đầu tư không thay đổi, chỉ có số lượng cổ phiếu tăng lên. Điều này không giúp gia tăng giá trị tài sản của bạn.
Có Nên Mua Cổ Phiếu Trước Hay Sau Khi Chia Cổ Tức?
Câu hỏi này không có câu trả lời đơn giản, vì việc mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức phụ thuộc vào chiến lược đầu tư của mỗi nhà đầu tư.
- Mua trước ngày GDKHQ: Bạn sẽ nhận được cổ tức, nhưng giá cổ phiếu sẽ giảm tương ứng với cổ tức. Tuy nhiên, nếu công ty có triển vọng phát triển tốt, bạn có thể tiếp tục giữ cổ phiếu và nhận được lợi nhuận dài hạn.
- Mua sau ngày GDKHQ: Giá cổ phiếu sẽ giảm, nhưng bạn sẽ mua cổ phiếu với giá thấp hơn và không phải nhận cổ tức. Điều này có thể là cơ hội để mua cổ phiếu với mức giá rẻ.
Việc nhận cổ tức là một phần không thể thiếu trong chiến lược đầu tư của nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng việc giá cổ phiếu giảm khi chia cổ tức không phải là điều tiêu cực mà là sự điều chỉnh hợp lý của thị trường. Các nhà đầu tư cần phải xem xét kỹ lưỡng và đưa ra quyết định dựa trên triển vọng phát triển của công ty và chiến lược đầu tư dài hạn của mình. Việc lựa chọn giữa nhận cổ tức tiền mặt hay cổ phiếu cũng cần phải cân nhắc kỹ, vì mỗi hình thức có những ưu và nhược điểm riêng.
