Ngày 3/4/2025, Tòa án Nhân dân Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục phiên xét xử phúc thẩm vụ án liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2. Trong phần tự bào chữa của mình, bị cáo Trương Mỹ Lan, cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, tiếp tục phủ nhận các cáo buộc và đề nghị HĐXX (Hội đồng xét xử) xem xét tình tiết giảm nhẹ nhằm giảm án cho mình.
Phủ nhận tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”
Trong phiên tòa, bà Trương Mỹ Lan tiếp tục khẳng định rằng mình không có ý định phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” mà cáo buộc này là không có cơ sở. Bị cáo lý giải rằng trước khi bị bắt giữ, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), một trong những ngân hàng liên quan trong vụ án, vẫn hoạt động bình thường và không gặp phải tình trạng mất thanh khoản. Theo bà, bà cùng chồng là ông Chu Lập Cơ đã đầu tư một số tiền rất lớn vào việc tái cơ cấu SCB, với tổng số tiền lên đến 545 triệu USD (tương đương tài sản của bà và chồng) cùng khoảng 100.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, lập luận này của bà Trương Mỹ Lan không đồng nhất với cáo buộc của cơ quan tố tụng, trong đó cho rằng bà chỉ đạo phát hành trái phiếu khống để huy động tiền từ người dân và sau đó sử dụng số tiền này vào mục đích không đúng. Điều này đã dẫn đến những nghi ngờ về sự minh bạch và sự vi phạm trong hoạt động tài chính của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Phủ nhận vai trò trong việc phát hành trái phiếu khống
Bà Trương Mỹ Lan cũng phủ nhận trách nhiệm cá nhân trong việc phát hành trái phiếu trái phép. Theo bà, bà Nguyễn Phương Hồng, nguyên Phó Tổng Giám đốc SCB (đã qua đời), mới chính là người đưa ra chủ trương phát hành trái phiếu, chứ không phải ý định của bà. Mặc dù vậy, trong phiên xét xử sơ thẩm trước đó, HĐXX đã kết luận rằng các trái phiếu đã được phát hành khống và số tiền huy động được đã được chuyển qua các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, nhằm hợp thức hóa các khoản tài chính không minh bạch.
Đề nghị SCB bồi thường và trả lại tài sản
Về việc khắc phục hậu quả, bà Trương Mỹ Lan đề nghị SCB phải chịu trách nhiệm bồi thường cho các trái chủ, đồng thời yêu cầu ngân hàng này phải trả lại hơn 4.000 tỷ đồng để cùng bà bồi thường thiệt hại. Bà cũng đề xuất SCB hoàn trả nhiều tài sản có giá trị, bao gồm dự án 6A Bình Chánh, khách sạn Windsor, 85% cổ phần tại Công ty Quê Hương, và 173 tài sản khác mà bà đã dùng để bảo lãnh cho ông Dương Tấn Trước.
Bà Trương Mỹ Lan khẳng định rằng các tài sản này không liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát mà đã được các ngân hàng khác sử dụng. Điều này cũng được bà đưa ra để chứng minh sự không liên quan trực tiếp của bà đối với các hành vi phạm tội như cáo buộc.
Khắc phục hậu quả và đề nghị giảm nhẹ hình phạt
Trong suốt phần tự bào chữa, bị cáo Lan đã bày tỏ mong muốn được giảm nhẹ hình phạt, để có thể có cơ hội khắc phục hậu quả, đồng thời khẳng định rằng sẽ bán các dự án bất động sản của mình để thu tiền trả cho những thiệt hại đã gây ra. Đặc biệt, bà đã yêu cầu HĐXX xem xét lại những tài sản đã bị đóng băng, bao gồm các tài khoản cá nhân của chồng bà và gia đình, cho rằng hành động đóng băng tài khoản này là không hợp lý.
Ngoài ra, bà cũng cho rằng chồng mình, ông Chu Lập Cơ, chỉ sử dụng thẻ tín dụng với một số tiền nhỏ (1,3 tỷ đồng), nhưng lại bị ảnh hưởng nghiêm trọng, với tài khoản của gia đình bị đóng băng do liên quan đến hành vi nhỏ này. Từ đó, bà Lan mong muốn tòa án có cái nhìn khách quan hơn và giảm nhẹ hình phạt đối với ông Chu.
Kết luận của phiên tòa sơ thẩm
Trong phiên xét xử sơ thẩm trước đó, HĐXX đã bác bỏ đề nghị của các luật sư bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan về việc khắc phục hậu quả. Cụ thể, các luật sư này đã đề nghị HĐXX thu hồi các khoản tiền vật chứng của vụ án, bao gồm:
-
15.712 tỷ đồng mà SCB đã chuyển cho các ngân hàng khác, được cho là có nguồn gốc từ tiền trái phiếu.
-
1.000 tỷ đồng từ một dự án tại Quảng Ninh.
-
Số tiền từ một gói trái phiếu của Công ty Sunny World do một ngân hàng khác sử dụng.
-
Khoản tiền từ các dự án Việt Phát, 6A Trung Sơn và Amigo (TP HCM).
-
130 triệu USD mà một người bạn của bà Lan ở nước ngoài đã tự nguyện khắc phục hậu quả thay.
-
7.000 tỷ đồng từ các đối tác mà bà Lan đề nghị hoàn trả khi tham gia vào dự án Khu tứ giác Bến Thành.
Tuy nhiên, HĐXX cho rằng không có đủ cơ sở pháp lý để xác định tình trạng sở hữu và mối liên hệ giữa các khoản tiền này với bà Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Thêm vào đó, các luật sư bào chữa cũng không cung cấp đủ tài liệu chứng minh cho các yêu cầu trên, khiến các đề nghị này bị bác bỏ.
Vụ án Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tiếp tục thu hút sự chú ý của công chúng và dư luận, đặc biệt là trong bối cảnh có nhiều mâu thuẫn trong các lời khai của bị cáo và các chứng cứ có liên quan. Dù bị cáo Trương Mỹ Lan vẫn một mực phủ nhận tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, nhưng với các tài liệu chứng minh và chứng cứ không thể chối cãi, vụ án vẫn đang tiếp tục được xét xử để làm rõ trách nhiệm pháp lý của các cá nhân và tổ chức liên quan.
