Myanmar, một quốc gia ở Đông Nam Á, đang phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến hoạt động lừa đảo trực tuyến quy mô lớn. Những trung tâm lừa đảo, hoạt động xuyên quốc gia, đã trở thành mối đe dọa lớn không chỉ đối với Myanmar mà còn đối với các quốc gia lân cận như Thái Lan và Trung Quốc. Mặc dù các chiến dịch truy quét đã được thực hiện, nỗ lực loại bỏ các ổ lừa đảo này vẫn gặp rất nhiều khó khăn.
Sự Phức Tạp Của Các Mạng Lưới Lừa Đảo Trực Tuyến
Tháng 2 năm 2025, chiến dịch truy quét lừa đảo trực tuyến ở Myanmar đã giải cứu hàng nghìn người, nhưng đồng thời cũng làm nổi bật sự phức tạp của các mạng lưới này. Những ổ lừa đảo này có lịch sử gắn liền với các sòng bạc trái phép ở khu vực Tam giác vàng, nơi biên giới của Thái Lan, Myanmar và Lào giao nhau. Sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát, các sòng bạc này chuyển sang hoạt động trực tuyến, đồng thời mở rộng hình thức lừa đảo trực tuyến, bao gồm lừa đảo qua đầu tư, lừa tình và lừa đảo mua sắm, thu về hàng tỷ USD.
Hành Trình Trốn Khỏi Lưới Lừa Đảo
Một trong những câu chuyện điển hình là của Zhang Hongliang, một người Trung Quốc đã mất công việc quản lý nhà hàng vì COVID-19 và được mời tới Myanmar làm việc. Anh được hứa hẹn một mức lương cao nhưng sau khi đến nơi, anh phát hiện mình bị ép tham gia các hoạt động lừa đảo qua mạng xã hội. Zhang hiểu ra sự thật và quyết định trốn thoát. Anh đã bơi qua sông biên giới Moei và đến Thái Lan, nơi anh được giải cứu và đưa về Trung Quốc.
Sự việc của Zhang phản ánh vấn nạn lớn mà nhiều người khác cũng phải đối mặt. Họ bị dụ dỗ với lời hứa về công việc nhẹ lương cao, nhưng thực tế họ bị giam giữ và ép làm việc trong các trung tâm lừa đảo, thực hiện các hành vi gian lận trực tuyến. Những kẻ cầm đầu các ổ lừa đảo này thường lợi dụng tình trạng chính trị bất ổn ở Myanmar và sự hỗn loạn tại các khu vực biên giới để tiếp tục hoạt động mà không bị phát hiện.
Nỗ Lực Để Giải Quyết Vấn Nạn Lừa Đảo
Các nỗ lực trấn áp của chính phủ Myanmar, Thái Lan và Trung Quốc đã đạt được những kết quả nhất định. Chính phủ Trung Quốc đã gây sức ép mạnh mẽ lên các nhóm vũ trang địa phương và chính quyền Myanmar để trấn áp các ổ lừa đảo trực tuyến. Hơn 55.700 người đã bị trục xuất khỏi Myanmar, trong đó chủ yếu là công dân Trung Quốc tham gia vào các mạng lưới lừa đảo.
Tuy nhiên, việc xóa sổ hoàn toàn các ổ lừa đảo này không hề đơn giản. Các nhóm tội phạm này có mối quan hệ chặt chẽ với các quan chức địa phương và đôi khi có sự giúp đỡ từ các phe phái vũ trang. Khi bị truy quét, những kẻ cầm đầu thường di chuyển các trung tâm lừa đảo sang những khu vực khác, nơi việc truy quét và ngăn chặn gặp nhiều khó khăn hơn. Điều này khiến cho công tác triệt phá hoạt động lừa đảo trở nên gian nan.
Mối Quan Hệ Giữa Các Ổ Lừa Đảo Và Tham Nhũng
Chính quyền Myanmar đã nỗ lực trấn áp các ổ lừa đảo trực tuyến, tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức lớn. Một trong những yếu tố gây cản trở chính là tham nhũng trong chính quyền địa phương và mối quan hệ giữa các nhóm tội phạm và một số quan chức. Những kẻ đứng đầu các ổ lừa đảo trực tuyến không dễ dàng bị bắt, trong khi một số “quan chức” tiếp tay cho họ, tạo điều kiện để các hoạt động này tiếp tục diễn ra.
Nghị sĩ Rangsiman Rome của Thái Lan đã chỉ ra rằng khoảng 300.000 người hiện đang tham gia vào các hoạt động lừa đảo trực tuyến tại Myanmar. Dù chính quyền đã giải cứu được một phần lớn nạn nhân, nhưng việc xử lý triệt để vấn đề vẫn còn rất nhiều trở ngại.
Các Hình Thức Lừa Đảo Phổ Biến
Những hình thức lừa đảo phổ biến nhất tại các trung tâm này bao gồm lừa đảo đầu tư, lừa đảo tiền điện tử, và lừa đảo qua các chương trình hẹn hò trực tuyến. Các nạn nhân, sau khi được lôi kéo đến Myanmar bằng các lời hứa về công việc tốt và môi trường làm việc ổn định, sẽ bị ép buộc tham gia vào các hoạt động này. Họ phải thực hiện các nhiệm vụ như dụ dỗ người khác tham gia vào các chương trình đầu tư giả mạo hoặc giao dịch tiền điện tử không có thực.
Thách Thức Xử Lý Vấn Đề Lừa Đảo Trực Tuyến
Vấn đề lừa đảo trực tuyến không chỉ là một thách thức đối với Myanmar mà còn ảnh hưởng đến các quốc gia khác trong khu vực, đặc biệt là Thái Lan và Trung Quốc. Các quốc gia này đã tiến hành hợp tác để giải quyết vấn nạn lừa đảo xuyên quốc gia, nhưng vẫn chưa đạt được kết quả toàn diện.
Theo một số chuyên gia, để giải quyết tận gốc vấn đề này, các quốc gia cần phối hợp không chỉ trong việc truy quét các ổ lừa đảo mà còn phải cải thiện tình hình tham nhũng và xử lý các nhóm tội phạm có mối quan hệ với chính quyền địa phương. Việc phối hợp giữa các quốc gia trong khu vực là điều quan trọng, nhưng cần phải có sự quyết liệt hơn nữa từ các chính phủ và cơ quan thực thi pháp luật.
Nỗ lực trấn áp các ổ lừa đảo trực tuyến ở Myanmar đang gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là khi các nhóm tội phạm di chuyển và tái cấu trúc các hoạt động của mình ở những nơi khó tiếp cận. Dù vậy, việc hợp tác giữa các quốc gia như Thái Lan, Myanmar, và Trung Quốc đã đạt được những kết quả tích cực trong việc giải cứu nạn nhân và tiêu diệt các mạng lưới lừa đảo lớn. Tuy nhiên, để đạt được sự thành công lâu dài, các quốc gia cần tập trung vào việc giải quyết tình trạng tham nhũng, cải thiện công tác quản lý biên giới và tăng cường phối hợp trong việc xử lý các ổ lừa đảo xuyên biên giới.
