Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, đã đưa ra lời chỉ trích đối với các nước phương Tây vì không áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với ngành năng lượng hạt nhân của Nga, tương tự như những biện pháp đã được thực hiện đối với ngành dầu, khí đốt và than đá. Cuộc chiến giữa Moscow và Kiev đã bước vào năm thứ 3, và ông Zelensky cho rằng việc không trừng phạt ngành công nghiệp hạt nhân của Nga là một điểm yếu của phương Tây.
Tại cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, được tổ chức tại Davos, Thụy Sĩ, ông Zelensky đã phát biểu về vấn đề này. Ông lưu ý rằng các biện pháp trừng phạt trước đây đã đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát Nga. Tuy nhiên, ông cho rằng để đạt được hòa bình cho Ukraine, cần phải đảm bảo rằng các biện pháp trừng phạt đang được áp dụng đối với Nga có hiệu quả 100%.
Tổng thống Ukraine nêu rõ rằng, nếu các biện pháp trừng phạt gây thiệt hại nghiêm trọng cho Nga, Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể sẽ hối tiếc về việc mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Cho đến nay, phương Tây đã áp đặt hơn 17.000 biện pháp trừng phạt lên Nga, biến Nga thành quốc gia bị trừng phạt nhiều nhất trên thế giới. Tuy nhiên, ngành năng lượng hạt nhân của Nga vẫn không chịu áp đặt biện pháp trừng phạt.
Rosatom, tập đoàn năng lượng nhà nước của Nga, đóng một vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp hạt nhân toàn cầu. Nga là một trong số ít quốc gia có khả năng sản xuất uranium đã làm giàu, chất được sử dụng làm nhiên liệu hạt nhân. Mặc dù cuộc chiến tranh, Mỹ vẫn tiếp tục nhập khẩu hàng tỷ đô la USD uranium đã làm giàu từ Nga, quốc gia cung cấp khoảng 25% nhiên liệu hạt nhân cho các nhà máy điện hạt nhân của Mỹ.
Các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu cũng đã tăng nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân từ Nga trong năm 2023 và 2022 so với trước khi cuộc chiến bắt đầu vào năm 2021. Sau thảm họa hạt nhân Fukushima Daiichi tại Nhật Bản vào năm 2011, nhiều quốc gia đã tạm dừng xây dựng nhà máy điện hạt nhân, tạo ra khó khăn cho các công ty tư nhân cung cấp nhiên liệu hạt nhân.
Tuy nhiên, Rosatom không chỉ vượt qua được khủng hoảng nói trên mà còn mở rộng thị trường của họ bằng cách trở thành nhà cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho các nước ngoài. Vị thế mạnh mẽ của Nga trong thị trường này có thể tạo ra thách thức đối với các nước phương Tây, khi họ đang cố gắng giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga.
Nga nắm giữ khoảng 50% cơ sở hạ tầng làm giàu uranium của thế giới và việc thay thế nguồn cung không phải là điều dễ dàng. Giá thành uranium cung cấp bởi Rosatom cũng rất cạnh tranh, và nhiều quốc gia Đông Âu sử dụng các lò phản ứng hạt nhân do Nga sản xuất, dẫn đến sự phụ thuộc vào Nga trong việc nhập khẩu uranium làm giàu.
Với những yếu tố này, phương Tây gặp khó khăn trong việc thoát hoàn toàn sự phụ thuộc vào năng lượng Nga, và việc áp đặt biện pháp trừng phạt đối với ngành năng lượng hạt nhân của Nga có thể đối diện với nhiều thách thức và khó khăn.
