Trong thời gian gần đây, ngành Nông nghiệp tại Hà Nội đã đẩy mạnh quá trình cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, tạo ra những cánh đồng hiện đại không còn dấu vết của lao động thủ công. Điều này đã góp phần giảm bớt gánh nặng về lao động và chi phí sản xuất, từ đó gia tăng hiệu suất kinh tế của ngành này.
Cơ giới hóa không chỉ giúp giảm thiểu sự thiếu hụt nhân lực trong nông nghiệp mà còn thúc đẩy sự kết nối giữa các doanh nghiệp và hợp tác xã với nông dân, mục tiêu hướng tới làm cho nông nghiệp trở thành một ngành sản xuất hàng hóa hiện đại.
Một trong những lợi ích lớn nhất của cơ giới hóa là giảm chi phí sản xuất. Chẳng hạn, tại huyện Quốc Oai, Trạm Khuyến nông huyện đã thúc đẩy cơ giới hóa trong việc gieo trồng lúa và chăm sóc cây rau màu. Một nông dân tại đây, ông Phan Viết Vinh, cho biết rằng việc làm đất bằng tay để tạo luống cần mất từ 30 đến 35 ngày công lao động. Tuy nhiên, khi sử dụng máy làm đất, khâu này chỉ mất 3-4 ngày và tiết kiệm tới 3-4 triệu đồng chi phí. Tương tự, ở huyện Thanh Oai, việc đưa máy móc vào sản xuất nông nghiệp đã giảm chi phí thuê nhân công trong mùa vụ, cùng với đó, mô hình sản xuất lúa cơ giới hóa đã tăng năng suất khoảng 20-30% và giảm chi phí đầu vào từ 3 đến 4 triệu đồng/ha/vụ.
Việc thực hiện cánh đồng “không dấu chân” còn giúp giải quyết tình trạng thiếu lao động do người dân chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp. Hơn nữa, không phải lội ruộng giúp hạn chế sự lây lan của các mầm bệnh có thể gây hại cho cây trồng từ một cánh đồng sang cánh đồng khác.
Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, sự hỗ trợ của thành phố đã giúp các hộ nông dân và hợp tác xã áp dụng khoa học và kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể. Cơ giới hóa đồng bộ cũng đã thay đổi tư duy sản xuất của người dân, giảm thiểu hao tổn trong khâu thu hoạch, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thâm canh, và từng bước hình thành vùng sản xuất lúa và rau màu hàng hóa tập trung. Điều này không chỉ khắc phục tình trạng bỏ ruộng của nông dân mà còn thu hút sự đầu tư từ doanh nghiệp vào liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, việc cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp vẫn đối diện với nhiều khó khăn. Sự không đồng đều trong việc cơ giới hóa sản xuất, thiết bị cơ khí động lực mới thích hợp ở quy mô nhỏ lẻ, hộ gia đình, và cơ sở hạ tầng kỹ thuật đồng ruộng (giao thông nội đồng, hệ thống tiêu, thoát nước) còn nhiều hạn chế, khiến cho việc đưa máy móc lớn và hiện đại vào đồng ruộng là một thách thức.
Để tận dụng toàn bộ tiềm năng của cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh nông nghiệp Đoàn Kết (huyện Ứng Hòa), Cao Thị Thủy, đã đề xuất rằng ngành Nông nghiệp cần hỗ trợ các hợp tác xã vay vốn để mua máy móc và trang thiết bị hiện đại, và áp dụng công nghệ cao. Đồng thời, cơ sở hạ tầng ở các vùng chuyên canh sản xuất lúa, rau màu cần được đầu tư, bao gồm việc xây dựng đường giao thông, hệ thống thủy lợi nội đồng, và kiên cố hóa kênh mương, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa máy móc vào sản xuất.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, Vũ Thị Hương, cho biết rằng đến năm 2025, mục tiêu là cơ giới hóa đồng bộ các vùng nông nghiệp sản xuất hàng hóa tập trung trên địa bàn thành phố. Hỗ trợ 100% phí quản lý và lãi suất cho các tổ chức, hộ gia đình, và cá nhân khi mua các loại máy móc và thiết bị cơ khí phục vụ sản xuất nông nghiệp. Điều này sẽ đảm bảo rằng việc cơ giới hóa sẽ được triển khai hiệu quả hơn và mang lại lợi ích kinh tế cao cho nông dân.
Ngoài ra, thông qua các mô hình khuyến nông, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cũng hỗ trợ doanh nghiệp trong việc giới thiệu và quảng bá các loại máy nông nghiệp phù hợp và thiết bị cơ giới hóa trong quy trình sản xuất. Việc tiếp cận các phương thức canh tác hiện đại sẽ giúp giải phóng lao động, tăng giá trị thu nhập, và nâng cao hiệu suất sử dụng đất, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân.
